KAVEEWEE
Tabaksindustrie in Roosendaal
De tabaksindustrie in Roosendaal kende een stevige groei vanaf 1892. Rond de eeuwwisseling komen er fabrieken bij zoals die van de gebr. Van Wely (1897). Deze fabriek groeit later uit tot de grootste van Roosendaal. Ook B.A. Giltay vestigde zich vanuit Gent in Roosendaal met een sigarenfabriek (1903). Tabakshandelaar J.A. den Hartog uit het Belgische Lede vestigde zich in Roosendaal met een stripperij.
Dit bedrijf bestaat tot 1913 waarna de eigenaar vertrekt naar Zuid Amerika. Het
aantal arbeidsplaatsen in de tabaksindustrie neemt gestaag toe. De oorzaak voor
de komst van de tabakverwerkende bedrijven naar Roosendaal was voornamelijk het
grote aanbod goedkope arbeidskrachten.
In 1900 werkten er 130 personen in de tabaksindustrie. Het werk van bedrijven die met thuiskervers werkten, viel weg in 1922 toen er een belasting op tabak werd ingevoerd. Er mocht uitsluitend nog in fabrieken worden gekerfd. In 1924 waren er in Roosendaal 5 tabaks- en sigarenfabrieken. Dat waren: M. A. van Eijndhoven, J.A. Laane, P.L. Segers NV, Karel van Wely en A. van den Biggelaar.
Karel van Wely
De grootste sigarenfabrieken waren die van Karel van Wely, die na 1930 het bedrijf van J.A. Laane opneemt. Het bedrijf NV Karel van Wely (later KAVEEWEE of KVW) betrok in 1930 een nieuwe fabriek aan de Badhuisstraat. De firma van Wely bestond uit 5 fabrieken in die tijd. In totaal waren er 750 werknemers. Op dat moment was deze de op twee na de grootste producent van sigaren in Nederland. De fabriek kreeg vooral naam door de KVW-Cubaantjes.
Vlak voor de Tweede Wereldoorlog werkten er 1100 werknemers in dit bedrijf.
Het bedrijf was van 1930 tot 1947 de grootste werkgever van Roosendaal.
Langzamerhand begon het werknemersaantal van KVW terug te lopen. De oorzaak
was de toenemende mechanisatie. Tot de 2e wereldoorlog was het maken van
sigaren handwerk. Voor KVW betekende dat het aantal werknemers daardoor
terugliep van 770 naar 405 in 1950. In 1972 sloot het bedrijf zijn poorten.
Karel van Wely
De tijd heelt alle wonden
GRAFSCHRIFT
Hier ligt Gerrit Komrij
Ik denk dat ik omrij
(Gerrit Komrij)